του Δ.Καζάκη
γ.γ ΕΠΑΜ
Ούτε είναι θέμα τεχνικής ανάλυσης το να λες ότι δεν θα πληρώσεις τους τόκους των επόμενων τεσσάρων ετών αξίας 25 δις ευρώ, ενώ δεν λες κουβέντα για τα 80 δις ευρώ τοκοχρεολύσια που πρέπει να πληρώσεις το ίδιο διάστημα. Ξέρεις πολύ καλά ότι τα δήθεν «εχθρικά» ΜΜΕ δεν πρόκειται να κάνουν θέμα τις κοτσάνες, τις παραλείψεις, τις ανοησίες και τα ψέματα που αραδιάζεις. Ξέρεις επίσης πολύ καλά ότι τα κομματόσκυλα και οι ηλίθιοι που σε ακολουθούνε, δεν θα σε αμφισβητήσουν γιατί έτσι ή αλλιώς οι μεν πρώτοι ποντάρουν στη νομή της εξουσίας, ενώ οι δεύτεροι δεν διαθέτουν ούτε καν το μυαλό. Κι ως μεγάλος αρχηγός που είσαι φροντίζεις να μην υπάρχουν ερωτήσεις στην ομιλία σου από το γενικό κοινό, ώστε να μην βρεθεί κάποιος να σε ξεφτιλίσει. Έτσι ή αλλιώς το κοινό στις ομιλίες του μεγάλου αρχηγού δεν ανήκει στον απλό κόσμο, αλλά στο γενικό κοινό της αριστεράς που τα κολλήματα και τα ιδεολογήματα δεν του επιτρέπουν να σκέφτεται με κοινή λογική. Για όλους τους υπόλοιπους, το φιλοθεάμων κοινό, φροντίζουν οι επικοινωνιολόγοι και τα δήθεν «εχθρικά» ΜΜΕ.
Τρίτο, λέτε ότι παραβλέπω του κραδασμούς που θα προκαλέσει η -χωρίς προηγούμενο- έξοδος από ένα μπλοκ χωρών ισχυρού νομίσματος σε ένα μαλακό και αναξιόπιστο νόμισμα χωρίς προηγούμενη ανάλογη παραγωγική βάση. Δεν θα ισχυριστώ ότι ασκείται κριτική χωρίς να έχετε ούτε την παραμικρή ιδέα του τι υποστηρίζω (δικαίωμά σας, αλλά όχι τιμή σας), απλά θα ήθελα να σας πληροφορήσω τρία απλά πράγματα: Αφενός δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα έφυγε από ζώνη χωρών με ισχυρό κοινό νόμισμα. Το έχει ξανακάνει τρεις φορές στο παρελθόν. Από την Λατινική Ένωση του χρυσού Φράγκου - αφού πρώτα οδηγήθηκε σε χρεοκοπία το 1894 λόγω της ένταξής της σ’ αυτήν. Από την ζώνη της χρυσής λίρας στερλίνας το 1932 - πάλι αφού οδηγήθηκε σε χρεοκοπία την ίδια χρονιά. Και τέλος μετά την κατάρρευση του Bretton Woods, όπου για πρώτη φορά η δραχμή ξεκλειδώθηκε από το δολάριο και αφέθηκε σε ελεύθερη διακύμανση μετά το 1973.
Η ελληνική οικονομία μπόρεσε να ανακάμψει και να βγει από την χρεοκοπία – όπως, όπως – με τους όρους έστω του κυρίαρχου συστήματος, μόνο αφού μπόρεσε να φύγει από αυτές τις ζώνες.
Το νέο στοιχείο σήμερα είναι ότι για πρώτη φορά στην ιστορία κι ενώ είναι ήδη πτωχευμένη σε βαθμό που δεν συγκρίνεται με το παρελθόν, δεν της επιτρέπουν να φύγει από το ευρώ, αν πρώτα δεν την ξεκοκαλίσουν, δεν την τεμαχίσουν και δεν την διαλύσουν ολότελα. Γι' αυτό και παρά τις τρομολαγνικές φλυαρίες, κανένας στις Βρυξέλλες, ή στο Βερολίνο και την Ουάσινγκτον δεν θέλει την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης και δεν θα επιτρέψει να βγει η Ελλάδα, τουλάχιστον μέχρι τα σαρκοβόρα να την αποτελειώσουν. Μόνο ο λαός και μόνο με εξέγερση μπορεί να επιβάλει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, όπως μετεξελίσσεται η ΕΕ. Και η εξέγερση του λαού είναι σίγουρο ότι θα έρθει, όχι γιατί θα το θελήσει ο ίδιος, αλλά γιατί η ίδια η εξέγερση έχει καταστεί αναπόδραστη ήδη από την κατάσταση του ίδιου και της χώρας. Κι από αυτή την κατάσταση ολοκληρωτικής καταστροφής είναι αδύνατον να διαφύγει η χώρα και ο λαός της όντας μέσα στο ευρώ.
Αφετέρου, δεν ξέρω αν το έχετε αντιληφθεί, αλλά δεν πλέουμε σε πελάγη ευτυχίας. Η Ελλάδα ολόκληρη κατεδαφίζεται για να πουληθεί ως υλικά οικοδομών και οικόπεδο προκειμένου να στηριχθεί το θνησιγενές ευρώ. Όσο μένουμε μέσα στο ευρώ δεν υπάρχει ούτε καν φρούδα ελπίδα. Στην κατάσταση αυτή οι κραδασμοί που θα υπάρξουν με την έξοδο για την Ελλάδα, θα είναι σαν τις αναταράξεις του αεροπλάνου που αλλάζει πορεία. Καμιά από αυτές δεν θα είναι τόσο σημαντική όσο η σημερινή κατάντια. Καμιά από αυτές δεν θα έχει τόσο τραγικά και καταστροφικά αποτελέσματα.
Αλήθεια, που το βρήκατε ότι το νέο ελληνικό εθνικό κρατικό νόμισμα θα είναι αναξιόπιστο; Με βάση ποια κριτήρια; Αν μπορεί με αυτό να εισπράττει τον μισθό του ο εργαζόμενος, να έχει σταθερή δουλειά και να καλύπτει τις βασικές του καταναλωτικές ανάγκες δημιουργώντας τζίρο στην αγορά για τον μικρομεσαίο και θετική ροπή προς αποταμίευση για την μεγάλη πλειοψηφία του λαού, τότε το νόμισμα είναι καθ’ όλα αξιόπιστο. Αναξιόπιστο θα είναι για τους μεγάλους κερδοσκόπους γιατί δεν θα μπορούν να το χειραγωγήσουν στις αγορές συναλλάγματος, ούτε θα μπορούν να παίξουν παιχνίδια μ’ αυτό. Αναξιόπιστο θα είναι για τους μεγάλους των πολυεθνικών και των αγορών που δεν θα μπορούν μ’ αυτό να επιβάλουν στην Ελλάδα ανισότιμες εξωτερικές σχέσεις, ή μονοπωλιακά καθεστώτα.
Το αν ένα νόμισμα λοιπόν είναι αξιόπιστο και για ποιον είναι αξιόπιστο, είναι καθαρά πολιτικό και ταξικό ζήτημα. Το μόνο νόμισμα που μπορεί να είναι αξιόπιστο από την σκοπιά του εργαζόμενου είναι το εθνικό κρατικό νόμισμα. Αρκεί βεβαίως να ακολουθείται και να υποστηρίζεται από τις κατάλληλες πολιτικές. Τα παγκόσμια νομίσματα και ιδίως εκείνα των νομισματικών ζωνών είναι φτιαγμένα για να είναι αξιόπιστα στους διεθνείς κερδοσκόπους και στους μεγάλους ώστε να χρησιμοποιηθούν ως ιμάντας μεταφοράς πόρων από τους εξαρτημένους και τους αδύναμους προς τους ισχυρούς. Όπως ακριβώς λειτουργεί εξαρχής το ευρώ.
Λέτε ότι έχουμε έλλειμμα παραγωγής σαν οικονομία. Μα ακριβώς αυτό είναι το ζήτημα. Όσο μένουμε μέσα στο ευρώ το έλλειμμα παραγωγής της ελληνικής οικονομίας αυξάνει. Κι αυτό το έλλειμμα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εντός ευρώ με κανέναν τρόπο. Ούτε με διαρθρωτικά ταμεία, ούτε με ξένες επενδύσεις, ούτε με νέα σχέδια Μάρσαλ. Όλα αυτά έχουν δοκιμαστεί στο παρελθόν κι έχουν όχι μόνο αποτύχει, αλλά έχουν οδηγήσει σε καταστροφικά αποτελέσματα γιατί συνοδεύονται αναγκαστικά με σχέσεις εξάρτησης, υποταγής και υποτέλειας. Πολύ περισσότερο τώρα που ήδη βρισκόμαστε υπό καθεστώς νέας κατοχής και αποικίας.
Για να αντιμετωπιστεί λοιπόν το έλλειμμα παραγωγής χρειάζεται δυο καίρια πράγματα: Αφενός τζίρους στην παραγωγή ώστε να δοθεί η ευκαιρία τους μικρομεσαίους να αναπτυχθούν χωρίς χρέη και να σπάσουν το καθεστώς ολιγοπωλίων και μονοπωλίων στην αγορά. Κι αυτό μπορεί να γίνει μόνο με μια διαρκώς αυξανόμενη αγοραστική δύναμη της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Κι αφετέρου, να αναλάβει το κράτος ένα ευρύτατο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων στις παραγωγικές υποδομές της οικονομίας και στην ίδια την παραγωγή που θα δώσει τεράστια ώθηση στην οικονομία με βάση ένα ευρύ σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης. Πώς θα χρηματοδοτηθούν όλα αυτά; Μέσα στην ευρωζώνη είναι αδύνατο. Αναγκαστικά μόνο με εθνικό κρατικό νόμισμα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Και για να μην ανησυχείτε άδικα η σταθερότητα του νέου εθνικού κρατικού νομίσματος εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την δυναμική της οικονομίας. Και μπορεί να υπάρξει από τους πρώτους μήνες μια τέτοια σταθερότητα, όσο κατεστραμμένη κι αν είναι μια οικονομία, αρκεί – όπως έλεγε στο Μεταβατικό του Πρόγραμμα για την ανοικοδόμηση της Ελλάδας το 1945 ο Άγγελος Αγγελόπουλος – αρκεί να επενδύσουμε στην ζωντανή εργασία.
Μέσα στο ευρώ όλα αυτά αποκλείονται γιατί η αξία του εξαρτάται όχι από τις οικονομίες και την δυναμική τους, αλλά από τις κινήσεις κεφαλαίων και την κατάσταση των χρηματαγορών εντός και εκτός ευρωζώνης. Κι επομένως σε συνθήκες ύφεσης της πραγματικής οικονομίας το ευρώ ως νόμισμα των χρηματαγορών μπορεί να υποστηριχθεί μόνο με πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης σαν κι αυτές που εφαρμόζονται σήμερα. Όποιος νομίζει ότι μπορεί να γίνει διαφορετικά, γιατί δεν μας εξηγεί το πώς;
Επίσης, λέτε, παραβλέπει (η αφεντομουτσουνάρα μου) ότι το κόστος της μετάβασης αυτής θα το πληρώσει κατά πάσα πιθανότητα ο κοσμάκης (ας μην κρυβόμαστε). Γιατί, παρακαλώ; Ποιος το λέει και κρύβεται; Με ποια λογική; Αν εφαρμοστεί η μονομερής διαγραφή χρέους, το κόστος το φορτώνονται οι δανειστές. Αν φύγουμε από το ευρώ, το κόστος το φορτώνεται το ευρωσύστημα, ενώ η χώρα μπορεί να αποκτήσει - με προϋπόθεση την εθνικοποίηση της ΤτΕ και των μεγάλων "συστημικών" τραπεζών - ροή χρήματος δίχως χρέος τόσο για το εισόδημα, όσο για επενδύσεις.Από το πρώτο εικοσιτετράωρο! Κι έχω γράψει επανειλημμένα το πώς θα γίνει, αλλά κανένας από τους εκατόνταρχους της συμμορίας του ευρώ δεν έχει τολμήσει να απαντήσει συγκεκριμένα. Η μεταφορά του κόστους της μετάβασης στο ολιγαρχικό οικοδόμημα εντός και εκτός Ελλάδας, από τον κοσμάκη που πληρώνει σήμερα με την ζωή του, είναι ένα από τα πρώτα και τα πολύ βασικά στοιχεία της.
Τέλος, λέτε, αγνοεί (πάλι η αφεντομουτσουνάρα μου) ότι όσο και να χτυπιέται (έχει-δεν έχει δίκιο) δεν πρόκειται ποτέ ο κόσμος να συναινέσει σε ένα τέτοιο σενάριο, τουλάχιστον όσο ο λόγος καταθέτες/δανειολήπτες είναι σαφώς μεγαλύτερο της μονάδας και ο κόσμος έχει "λίπος" και τρώει.Ακόμη κι αν έχετε δίκιο, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να του λέμε ψέματα, να του πουλάμε φύκια για μεταξωτές κορδέλες, να τον κογιονάρουμε όπως το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και η ΔΗΜΑΡ; Ωραία, αντίληψη για την πολιτική έχετε. Και πολύ πιο ωραία αντίληψη για τον κόσμο. Εδώ βρίσκεται και η ειδοποιός διαφορά μας