Προφανώς οι Συντακτικές Πράξεις με βάση τις οποίες δικάστηκαν οι δωσίλογοι της ναζιστικής κατοχής προφανώς δεν ήταν παρά "δίκες της Μόσχας". Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας τον Οκτώβριο του 1944 η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου έθεσε ως έναν από τους κύριους στόχους της το ζήτημα του κολασμού όσων κατά την περίοδο 1941-1944 είχαν συνεργαστεί ή βοηθήσει με τις πράξεις τους τις γερμανικές, ιταλικές και βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής. Ο όρος που είχε επικρατήσει για τα πρόσωπα αυτά ήταν «δωσίλογος» (αυτός που υποχρεούται να λογοδοτήσει για τις πράξεις του) και για το συνολικό φαινόμενο «δωσιλογισμός» (διεθνώς, ο όρος που χρησιμοποιήθηκε ήταν «Collaboration» [«Συνεργασία»]). Τον Νοέμβριο του 1944 δημοσίευσε τη Συντακτική Πράξη υπ' αριθ. 1/44 «Περί επιβολής ποινικών κυρώσεων κατά των συνεργασθέντων μετά του εχθρού» (Φ.Ε.Κ. 12/6 Νοεμβρίου 1944), στην οποία διατυπωνόταν το «ιδιότυπο αδίκημα» της εθνικής αναξιότητας και προσδιορίζονταν τα χαρακτηριστικά της νομικής του υπόστασης. Δυόμισι μήνες αργότερα η κυβέρνηση Πλαστήρα, που διαδέχτηκε την κυβέρνηοη Παπανδρέου, προχώρησε στην αντικατάσταση αυτής της Πράξης, ψηφίζοντας μια νέα με αριθμό 6/45 «Περί κυρώσεων κατά των συνεργασθέντων μετά του εχθρού» (Φ.Ε.Κ. 12 / 20 Ιανουαρίου 1945), με την οποία -όπως αναφερόταν στην αιτιολογική έκθεση που τη συνόδευε- επιδιωκόταν η εξασφάλιοη αμερόληπτης απονομής δικαιοσύνης για τους κατηγορουμένους.
Στην ουσία, και καθώς η Συντακτική Πράξη 1/44 ήταν αρκετά γενικόλογη, η Συντακτική Πράξη 6/45 αποσαφήνιζε ορισμένες διατάξεις και εισήγαγε κάποιες καινοτομίες, οι σημαντικότερες από τις οποίες ήταν: -πως «μόνη η ανάληψις της Κυβερνήσεως (σ.σ.: την περίοδο της Κατοχής) αποτελεί τυπικόν αδίκημα χωρίς ουδεμία ν' απαιτείται απόδειξις δόλου», και -πως «ορίζονται κατά πλειοψηφίαν τακτικοί δικασταί προς εκδίκασιν των αδικημάτων τούτων», καθώς «το αδίκημα τούτο δεν είναι πολιτικόν, αλλά κοινού Ποινικού Νόμου». Με βάση τις προβλέψεις της Πράξης, οι δικαστές θα ήταν έξι και θα αποτελούνταν από έναν Αρεοπαγίτη και πέντε Εφέτες, ενώ θα υπήρχαν και τρεις ένορκοι.
Στις δίκες των δοσιλόγων του 1946 τρεις Πρωθυπουργοί καταδικάστηκαν εις θάνατον για τρία πράγματα.
1) Εκχώρηση Εθνικής κυριαρχίας. Αποδέχθηκαν δηλαδή την κατοχή.
2) Διασπορά ηττοπάθειας στον Ελληνικό λαό έτσι ώστε οι συνεργάτες του κατακτητή να πάρουν το πάνω χέρι και να καταδικάσουν τον Ελληνικό λαό σε συνθήκες πραγματικής απελπισίας υπό κατοχή.
3) Συνεργασία με τον κατακτητή σε διάφορα εγκλήματα πολέμου, όπως οι εκτελέσεις.
Νομικό προηγούμενο υπάρχει και αυτή την φορά, όσο κι αν σκούζουν οι παρατρεχάμενοι των δωσιλόγων, θα τελειώσουμε μια κι έξω με τον δωσιλογισμό στην πατρίδα μας. Όσο για το πρόγραμμα του Ανδρέα Παπανδρέου το 1981, σας πληροφορώ μια ακόμη κι αυτό το στοιχειώδες δεν γνωρίζετε, αποτελείτο από προτάσεις που παλεύει η δημοκρατία και ο λαός της σ' αυτήν την χώρα από τον 19ο αιώνα, από την εποχή του Ρόκκου Χοιδά και του Γεωργίου Φιλάρετου. Οι προτάσεις αυτές δεν ήταν του Ανδρέα Παπανδρέου που τις καπηλεύτηκε για να γίνει κυβέρνηση και μετά τις πρόδωσε με τον χειρότερο τρόπο.
Καζάκης Δημήτρης
Γ.Γ ΕΠΑΜ
http://dimitriskazakis.blogspot.gr/2013/04/100.html